Wereldberoemd kraanongeluk, moorden en jeugdterreur: toch blikt oud-politiebaas voldaan terug

Bron/video: Studio Alphen

ALPHEN AAN DEN RIJN - Hij begon vlak ná het bloedbad in winkelcentrum De Ridderhof, maar zijn periode als politiechef was niet bepaald saai te noemen. Na dertien jaar is er een einde gekomen aan het regime van John Nieumeijer (63) in de plaats waar zijn wieg stond en waar-ie nog altijd woont. 'Natuurlijk willen we graag boeven vangen, maar we moeten ook op onszelf passen.'

Ondanks ingrijpende gebeurtenissen, zoals een handvol moorden, een wereldberoemd kraanongeluk en de aanwezigheid van een criminele jeugdbende, blijkt uit cijfers dat Alphen aan den Rijn onder zijn leiding landelijk is uitgegroeid tot de veiligste gemeente met meer dan 100.000 inwoners. 'Dat wordt nog weleens vergeten', constateert Nieumeijer. 'Dus het mag wel wat vaker benoemd worden.'

Bij zijn afscheid is de binnenplaats van het Alphens politiebureau vernoemd naar Nieumeijer. En voor zijn inspanningen ontving hij uit handen van burgemeester Liesbeth Spies de gemeentelijke erepenning. Gevoelsmatig stopt hij dan ook op zijn hoogtepunt. 'Als ik nu thuiskom, is mijn hoofd leeg. Dat had ik voor die tijd niet, want ik stond gewoon 24 uur per dag aan. Aan de ene kant mis ik dat, aan de andere kant is het ook wel lekker.'

Nieumeijer, die intussen minder is gaan werken maar nog wel tot zijn pensioen bij de Haagse politie-eenheid blijft, heeft het stokje deze maand overdragen aan zijn opvolger Fred Zitman. Voordat hij teamchef bij de Alphense politie (met pakweg honderd man personeel) werd, vervulde hij maar liefst 32 jaar lang diezelfde functie in Leiden-Zuid.

'In één week tijd kun je met meer menselijk leed te maken krijgen dan een gemiddelde burger in zijn hele leven', spreekt Nieumeijer inmiddels uit ervaring. Ter gelegenheid van zijn afscheid bespreekt hij wat volgens hem de vijf heftigste incidenten waren in de gemeente Alphen gedurende zijn bewind.

Nieumeijer: 'Daar staat Alphen ook om bekend, de brug die omvalt. Een incident dat natuurlijk wereldwijd aandacht heeft getrokken. Het is op zich heel goed afgelopen, qua persoonlijk letsel en slachtoffers, maar je mag gerust weten dat de collega's die daar als eerste ter plaatse kwamen echt wel zoiets hadden van: mijn hemel, waar gaan we aan beginnen en wat gaan we aantreffen?'

Als je het aan veel Alphenaren vraagt, dan zeggen zij: het is een wonder dat daar geen gewonden zijn gevallen. Of erger...

'Zonder meer. Als je ook de beelden ziet van die man die aan het graven was en uit dat gat springt, dan is het inderdaad een heel groot wonder. We zien af en toe beelden op televisie van ingestorte gebouwen, het zoeken naar slachtoffers en noem het allemaal maar op. Dan is het toch wel heel bijzonder dat het zo is afgelopen.'

'Wij hebben daar wel heel veel kunnen betekenen voor bewoners. In de opvang, begeleiding en ondersteuning. Dat zijn heel belangrijke rollen, en dat past ook wel een beetje bij hoe wij als politie willen zijn. Nabij, in verbinding en soms door een arm om de schouder te leggen of gewoon het verhaal aan te horen.'

'En ja, dan hebben we natuurlijk ook altijd in een stad, hoe veilig ook, te maken met levensdelicten. Zo hadden we de moord op een vrouw (de door haar man omgebrachte Poolse Gosia Orszulik, red.) van wie de lichaamsdelen in stukken zijn teruggevonden in de omgeving Haarlemmermeer. Dat was wel heel ingrijpend. Ik moet erbij zeggen dat dit soort onderzoeken worden gedaan door een speciaal opsporingsteam, dat dan wordt ingevlogen.'

'De wijkagent die nauw betrokken is bij die gemeenschap, heeft veel informatie mee kunnen geven aan het onderzoek. Dan is het wel mooi om te zien dat de zaak uiteindelijk opgelost wordt. Dat geeft veel voldoening en het neemt ook een stukje onrust weg in de wijk. Mensen hebben altijd vragen en hoewel we niet altijd alles kunnen beantwoorden, geeft het feit dat je aanspreekbaar en zichtbaar bent, wel het gevoel dat ze gehoord en gezien worden.'

Bij dit incident kreeg je als buitenstaander een beetje Crime Scene Investigation-achtige gevoelens. Dit was een verhaal waar menig Hollywood-schrijver nog niet eens op had gebroed.

'Kijk, Alphen is inmiddels een gemeente met ruim 115.000 inwoners, dus ook hier gebeuren dit soort incidenten. Voorkomen is natuurlijk altijd heel lastig. Maar dan is het wel fijn om te weten dat áls het gebeurt, hoe triest het ook is voor de slachtoffers en de nabestaanden, er vol gas wordt gegeven en alles uit de kast wordt gehaald om te proberen te dader of de verdachte aan te houden en de zaak op te lossen. Dat geeft mij een tevreden gevoel.'

'We hebben een incident gehad waarbij een slachtoffer is overleden op het Topaasplantsoen. Dat begon in een woning aan de Robijnstraat. Een jongen die in een soort psychose verkeerde, stak aan het begin van de nacht in op familieleden, waarbij één van hen (Mohamed Es-Sobhy, red.) om het leven is gekomen. Dat is wel een heel ingrijpend incident geweest, omdat die jongen overleed onder de handen van een collega.'

'De agent probeerde nog wel te reanimeren, maar hij heeft het slachtoffer niet meer kunnen redden. Hij zat er emotioneel zó dik in, dat ik hem naar me toe heb gehaald en heb gezegd: nu stoppen, even wat rust voor jezelf nemen, want anders ga je eraan onderdoor. Natuurlijk willen we altijd graag de burgers helpen of boeven vangen, maar we moeten ook wel op onszelf passen. Want als uiteindelijk de hulpverlener omvalt, dan hebben we helemaal niets.'

'Die gebeurtenis heeft heel veel indruk gemaakt. In die tijd lag de Edelstenenbuurt ook onder een vergrootglas. Wat wel heel bijzonder was, is dat die collega daar heel veel goed werk heeft kunnen doen met jongeren uit de buurt. Later zijn ze ook nog bij elkaar gekomen om erover te praten en om nazorg te verlenen. Dat heeft er misschien wel aan bijgedragen dat er in die buurt inmiddels ook veel dingen gewoon heel goed gaan. Een kantelpunt.'

'Een bijzondere zaak was ook de moord op een bedrijventerrein aan de Ondernemingsweg. Twee mensen runden daar een vertaalbureau en 's morgens werd gemeld dat één van hen dood in het pand lag. Al snel bleek dat het slachtoffer (Aldrik Frik, red.) door geweld om het leven was gebracht. Uiteindelijk is zijn compagnon aangehouden en inmiddels ook veroordeeld tot 17 jaar gevangenisstraf.'

'Wat ik eigenlijk ook wel wil vermelden, is dat ik heel trots ben op het vakmanschap van mijn collega's. We proberen dat elke keer weer te ontwikkelen en te verbeteren. De plaats delict is heel ruim afgezet. Daar stond onder andere een auto, waarvan de sleutel in beslag is genomen. In de sloot zijn later nog allerlei wapens gevonden. En de forensische opsporing heeft een enorme vlucht gemaakt, als het gaat om de ontwikkeling van opsporingsmethodieken.'

'Het incident gebeurde in een industriegebied, waarbij de impact voor de omgeving niet zo heel groot is. Aan de andere kant zie je dat sociale media ontploffen: zie je wel, Alphen is crimineel. Als ik zo terugdenk, zijn er vijf of zes levensdelicten gepleegd in de dertien jaar dat ik in Alphen heb gezeten. Ieder geval is er één te veel, maar op zich valt het nog wel mee, voor een gemeente van deze grootte.'

Jongerenterreur zorgt voor angst in woonwijk (2015-2019)

'Misschien geen al te heftig incident, maar wel een heel belangrijk onderzoek. Na de gemeentelijke fusie in 2014 zagen we dat er in de Boskoopse Snijdelwijk heel veel inbraken plaatsvonden en dat er een criminele jeugdgroep actief was. Er was een hoop terughoudendheid en zelfs angst bij bewoners om dingen te melden. We hebben toen de groep in kaart gebracht en zijn een groot opsporingsonderzoek gestart.'

'Behalve verdachten aanhouden en veroordeeld krijgen, wil je ook naar een duurzame oplossing kijken. We zagen dat er in een tiental gezinnen jongeren waren die zich schuldig maakten aan allerlei strafbare feiten. Maar in die huishoudens zagen we ook nog veel andere jongere kinderen. Dus we hebben enerzijds opsporingswerk gedaan, maar ook geprobeerd te voorkomen dat die jonge kinderen in de voetsporen van hun oudere broer zouden treden.'

'De hoofdverdachten zijn veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf. Dat gaf heel veel rust in de wijk. En we hebben de verbinding met de bewoners gezocht. Dus de buurt heeft gezien dat ze niet in de steek worden gelaten. En vanuit de gemeente hebben allerlei teams zich ontfermd over die gezinnen. Ik durf wel te zeggen dat de criminele jeugdgroep is ontmanteld.'

Geen reacties

Geef een reactie