Nestor neemt na 25 jaar afscheid van Tweede Kamer: ‘Best onwennig om los te laten’

Bron/beeld: Studio Alphen

BENTHUIZEN - Een moppie zingen, wat vaker op museumbezoek gaan en vooral rust nemen. Zo denkt SGP-leider Kees van der Staaij (55) de komende tijd zijn dagen te slijten. Als nestor van de Tweede Kamer stapt hij na '25 tropenjaren' uit de schijnwerpers van politiek Den Haag. Daar wordt hij zeer gerespecteerd om zijn constructieve houding, maar de Benthuizenaar is ook omstreden door zijn Bijbelse standpunten.

Eind augustus kondigt Kees van der Staaij zijn vertrek aan als Tweede Kamerlid voor de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP). Sindsdien heeft hij geleidelijk naar het afscheid toegewerkt. De fractievoorzitter laat zijn partij achter met het behoud van drie zetels in de verkiezingen van vorige maand. 'Een heel mooi afscheidscadeautje', vindt Van der Staaij.

Zijn afscheid bezorgt hem gemengde gevoelens. 'Aan de ene kant een soort tevredenheid. Het is goed, het zit erop. Maar aan de andere kant ook wel wat weemoed. Dit is iets waar ik in 25 jaar op allerlei manieren met al mijn vezels aan verbonden ben geraakt. Om dat weer los te laten, voelt nog best wel onwennig.'

Op 19 mei 1998 komt Cornelis Gerrit van der Staaij in de Tweede Kamer. Vervolgens volgt hij begin 2010 Bas van der Vlies op als fractievoorzitter. Nu vindt hij het na een kwart eeuw mooi geweest. 'Na verloop van tijd is het goed om het stokje over te dragen', zegt Van der Staaij bij de ophaalbrug in in zijn woonplaats Benthuizen, een door hemzelf gekozen locatie voor het afscheidsgesprek.

'Het is ook wel prettig om iets meer de luwte te kunnen ervaren. Soms was het heel intens. Elk moment van de dag kon er een piepje in je telefoon afgaan en dan gebeurde er weer iets waar je onmiddellijk iets van moest vinden.'

In al die jaren op het Haagse Binnenhof kijkt Van der Staaij terug op mooie momenten. 'Bijvoorbeeld invloed uitoefenen door mee te doen met deelakkoorden en bepaalde punten voor elkaar krijgen, zoals extra geld voor gezinnen en Defensie, of extra hulp voor gedetineerden.'

Tegelijkertijd zijn er ook dieptepunten geweest. Van der Staaij noemt de aanslagen op 11 september 2001 in de Verenigde Staten. Dichter bij huis heeft de moord op oud-collega Pim Fortuyn in 2002 'een onvergetelijke indruk' op hem gemaakt. 'Dat gaf het besef dat mensen hier daadwerkelijk van het leven beroofd kunnen worden om hun opvattingen.'

'Je moet niet je mond houden omdat jij een minderheidsopvatting vertolkt' - afzwaaiend SGP-leider Kees van der Staaij

Niettemin heeft dat hem er niet van weerhouden zijn mening te blijven verkondigen. Ook over naar eigen zeggen 'moeilijke onderwerpen', waar hij lang niet altijd even geliefd mee werd. Denk aan zijn Bijbelse standpunten over abortus, islam, homoseksuelen en transgenders. 'Je moet niet je mond houden omdat jij een minderheidsopvatting vertolkt', stelt Van der Staaij.

'Nee, laat dat geluid wat ook leeft gewoon horen. En ga tegelijkertijd het gesprek aan met mensen die zich daardoor gekwetst voelen. Ik heb veel kopjes koffie gedronken rond gevoelige onderwerpen. Dan merk je dat je in een persoonlijk gesprek vaak tot een zeker begrip voor elkaar kunt komen. Ook al betekent het niet dat je het in opvattingen ook eens wordt.'

Ondanks de kritiek op sommige van zijn standpunten, wordt Van der Staaij in de politiek geprezen om zijn constructieve houding en gevoel voor humor. Bovendien geldt hij als het 'staatsrechtelijk geweten' van de Tweede Kamer. 'Dat heb ik altijd een beetje een ongemakkelijk gevonden', reageert de SGP-leider.

Alsof het geweten van de Kamer alleen bij hem zou zitten, wil hij er maar mee zeggen. 'Ik hou wel van het staatsrecht, maar er zijn meer Kamerleden die ook voor het parlement staan. Ik hoop dat er op diverse plekken binnen de nieuwe fracties mensen opstaan om zich sterk te maken voor het bewaken van fatsoenlijke spelregels. Geert Wilders is de nieuwe nestor, dit lijkt mij een mooie uitdaging voor hem.'

Bij een bezoek aan winkelcentrum De Korf in Benthuizen, van oudsher een echt SGP-bolwerk, wordt voornamelijk lovend over Van der Staaij gesproken. Rechtdoorzee, zo noemt Lizebeth (haar achternaam houdt ze liever voor zich) haar dorpsgenoot. 'Een man die zijn woord houdt. En die zich ook aan Gods woord houdt. Een baken in het woelige politieke water', zegt ze.

Marry van de Ven, eveneens een SGP-stemmer, doet daar nog een schepje bovenop. 'Ik vind hem een heel fijn iemand', omschrijft ze Van der Staaij. 'Die voor de SGP met een open bijbel in de Tweede Kamer alles verwoordt. Dat vind ik in hem te prijzen. Daarom bidden wij ook vaak voor hem, ook in onze kerken. Dat hij kracht, moed en wijsheid mag krijgen en het juiste mag doen.'

Meneer Boon vindt Van der Staaij 'een kundig en goed politicus', maar zegt niet op zijn partij te hebben gestemd. 'Ik weet niet of zijn mening precies die van de SGP is. Dat betwijfel ik weleens', verklaart de Hazerswoudenaar desgevraagd. 'SGP is voor de doodstraf, dat zou ik niet doen. En zo zijn er nog wel een paar kleine dingen. Maar hij is een verbindend persoon en daar houd ik wel van.'

Hoe hij zich de politicus zal herinneren? 'Als een voorbeeld van hoe het eigenlijk moet. Een zeer duidelijk eigen geluid laten horen en tegelijkertijd ook respect hebben voor andermans mening. En voor zover mogelijk ontvankelijk te zijn, wat in ons land zeer nodig is.'

Lizebeth betreurt zijn vertrek. 'Afscheid nemen doet pijn', bekent de moeder van zes kinderen. 'Maar ik begrijp zijn keuze. Alle respect daarvoor.' Marry van de Ven: 'Er staat een heel goede opvolger (Chris Stoffer, red.) voor hem klaar. Ik hoop dat hij heerlijk van zijn vrije tijd kan genieten met zijn vrouw en kinderen. Dat heeft-ie wel verdiend.'

Terwijl met Van der Staaij één Benthuizenaar afzwaait op het Binnenhof, neemt in de persoon van Diederik van Dijk (52) een andere inwoner van het dorp zitting in de Tweede Kamer. Wat nu? Van der Staaij lacht als hem de vraag wordt gesteld. 'Een beetje afkicken van de politiek', antwoordt de museumkaarthouder die ook van zingen houdt en volgens eigen zeggen al door verschillende koren is benaderd.

In elk geval niet als consultant, lobbyist of manager in een compleet andere sector terechtkomen, benadrukt de Benthuizenaar. 'Bijkomen van de mallemolen waar je lange tijd in zit. En afwachten welke nieuwe dingen er op mijn pad gaan komen. Op één of andere wijze bijdragen aan het goed functioneren van de overheid voor de burger, dat is iets wat nog steeds wel mijn hart heeft.'

Geen reacties

Geef een reactie