Ter vergelijking: het inkomen van een doorsnee Nederlands huishouden steeg vorig jaar met 7 procent, naar 44.600 euro. Dat betekent dat de helft van alle huishoudens meer verdiende dan dat bedrag, en de helft juist minder. Die stijging komt weer door een forse toename van de lonen: vorig jaar ging dat in het hardste tempo in veertig jaar tijd.

Toch is het aantal huishoudens met een laag inkomen landelijk gestegen, en deze gemeente is daarop geen uitzondering. In Alphen aan den Rijn zaten 2100 huishoudens met hun inkomen vorig jaar op of onder het sociaal minimum. Dat waren er meer dan de 2000 huishoudens met een laag inkomen van een jaar eerder, maar verhoudingsgewijs minder dan gemiddeld in Nederland. De grens voor het sociaal minimum ligt op het niveau van de bijstand of de AOW, plus eventuele kinderbijslag en toeslagen.

In die huishoudens met lage inkomens wonen ook kinderen: 2,9 procent van alle kinderen in deze gemeente — zeshonderd kinderen in totaal — groeide vorig jaar op in een gezin met een inkomen op of onder het bijstandsniveau. Ook dat percentage ligt lager dan in Nederland als geheel.

Het aantal huishoudens op of onder het sociaal minimum is in Nederland dus ook gestegen — voor het eerst in vier jaar tijd zelfs. Dat is opvallend, want volgens een vorige maand gepresenteerde nieuwe definitie van armoede is het aantal huishoudens in de financiële problemen vorig jaar juist verder gedaald. Het verschil komt doordat het sociaal minimum vorig jaar een flinke inflatiecorrectie heeft ondergaan, zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen. Tienduizenden huishoudens die hun inkomen maar deels, of zelfs helemaal niet, met de inflatie hebben zien meestijgen zijn zo onder de bijstandsgrens beland.

Het vermogen van een doorsnee huishouden in Alphen aan den Rijn is vorig jaar, net als het inkomen, iets gestegen, van 170.800 naar 172.100 euro. Wederom geldt: de helft van die huishoudens zit boven dat bedrag, en de helft eronder.

De afgelopen jaren is het vermogen van een doorsnee huishouden flink gegroeid, vooral dankzij de snel gestegen huizenprijzen, en die stijging is vorig jaar dus nog niet gestopt. In Zuid-Holland als geheel is het doorsnee vermogen juist gedaald, van 100.400 naar 94.000 euro. Landelijk was er sprake van een lichte daling: een doorsnee huishouden bezat vorig jaar, na aftrek van hypotheek en andere schulden, 133.500 euro. In 2022 was dat 135.500 euro.