Grote stap voor woningbouw in Gnephoekpolder: start bouw in 2029 voorzien

ALPHEN AAN DEN RIJN – De langverwachte woningbouw in de Gnephoekpolder komt dichterbij. De Alphense gemeenteraad werd op dinsdag 15 juli uitvoerig geïnformeerd over de voortgang van het Masterplan voor deze toekomstige stadswijk. Het plan omvat niet alleen duizenden nieuwe woningen, maar ook omvangrijke natuurontwikkeling, duurzame mobiliteit en een duidelijke tijdsplanning richting de realisatie.
Natuur en water als uitgangspunt
De Gnephoekpolder, gelegen ten westen van Alphen aan den Rijn, vormt een bijzonder gebied met diverse landschappelijke kenmerken. Langs de Oude Rijn bevinden zich hogere oeverwallen, maar het grootste deel van de polder ligt ongeveer 1,5 meter onder NAP. Toch is er geen overstromingsgevaar: de waterafvoer via sloten en plassen is ruimschoots toereikend, zo benadrukken experts.
De plannen maken ruimte voor maar liefst 90 hectare natuur, waarvan 60 hectare aan de noordkant van het gebied wordt ingericht als een robuust groen- en waterlandschap. Tussen de toekomstige bebouwing komt nog eens 30 hectare groen verweven in de wijk. Centraal in de polder is bovendien een grote waterplas voorzien, met aan de randen ruimte voor ‘nat groen’ en mogelijk zelfs drijvende woningen aan de oostzijde.
5500 woningen met oog voor doorstroming
De Gnephoek moet uitgroeien tot een veelzijdige woonwijk met circa 5500 woningen, verspreid over verschillende typen en prijsklassen. Van deze woningen wordt 60 procent laagbouw en 40 procent appartementen. De hogere gebouwen komen vooral in het zuidelijke, meer stedelijke deel van het gebied. In het centrale en noordelijke deel wordt ingezet op een meer dorpse opzet met onder meer urban villa’s.
Er is bewust gekozen voor een mix van woonvormen: 30 procent sociale huur, 30 procent middeldure huur en 40 procent koopwoningen. Het doel is een wijk waar bewoners kunnen doorgroeien binnen hun eigen buurt: van startersappartement naar eengezinswoning, of van ruime woning naar seniorenappartement.
Voorzieningen en leefkwaliteit centraal
De toekomstige wijk wordt opgebouwd uit ‘buurtjes’ met ieder hun eigen karakter en voorzieningen. Er zijn twee zoeklocaties voor winkels, waaronder ruimte voor een supermarkt. Daarnaast is er in het Masterplan aandacht voor maatschappelijke functies, groenvoorzieningen en ontmoetingsplekken die bijdragen aan een hechte buurtstructuur.
Omwonenden, scholieren en organisaties zoals de Overleg Samenwerkende Ouderenorganisaties (OSO) zijn de afgelopen periode betrokken bij het proces. Deze participatie blijft ook tijdens de verdere ontwikkeling centraal staan, onder meer via een klankbordgroep.
De ambitiekaart voor de Gnephoek.
Mobiliteit: fietsen en OV krijgen prioriteit
De wijk krijgt een ontsluiting via twee hoofdverbindingen: de Koningin Maximabrug en een nieuw aan te leggen aquaduct onder de Heimanswetering. Beide wegen worden voorzien van één rijstrook per richting. De gemeente zet nadrukkelijk in op duurzame mobiliteit, waarbij het fietsverkeer en openbaar vervoer prioriteit krijgen. Zo komt er onder meer een fietsbrug richting de Rijnhaven.
Parkeren wordt georganiseerd via centrale mobiliteitshubs buiten de woonstraten. Die straten blijven daardoor autoluw, met volop ruimte voor voetgangers, fietsers en spelende kinderen. Laden en lossen blijft mogelijk bij de voordeur, en voor mindervaliden worden aparte parkeerplekken gerealiseerd.
Strakke planning tot 2035
De gemeente heeft een meerjarenplanning opgesteld die uitmondt in de oplevering van 2500 woningen en belangrijke infrastructuur tegen 2035. De eerste woningen worden gebouwd nabij de Koningin Maximabrug, vanwege de geschikte bodemgesteldheid en bestaande infrastructuur.
Het tijdpad ziet er als volgt uit:
-
2026: Vaststelling omgevingsplan en stedenbouwkundig ontwerp eerste fase
-
2027: Start technische voorbereidingen
-
2028: Bouwrijp maken van de grond en aanleg natuurgebied
-
2029: Begin woningbouw
-
2030: Capaciteit voor 1500 woningen op bestaande elektriciteitsnet
-
2031: Oplevering 50 KV-station Alphen Noord
-
2033: Oplevering 50 KV-station Gnephoek
-
2035: Realisatie van 2500 woningen en voltooiing aquaduct
Toekomstbeeld: groen, divers en verbonden
De ambitiekaart van de gemeente schetst een toekomst waarin Gnephoek een veelzijdige, duurzame en inclusieve wijk wordt: stedelijk aan de zuidkant, landelijk en natuurlijk aan de noordkant, met een sterke verbinding tussen woonkwaliteit, natuur en infrastructuur.
Het definitieve Masterplan wordt in december 2025 aan de gemeenteraad voorgelegd. Als het plan wordt goedgekeurd, markeert dat het officiële startsein voor een van de grootste ruimtelijke ontwikkelingen in de regio Zuid-Holland in de komende tien jaar.
