Veel vertrouwelijke informatie over crisis in de Alphense jeugdzorgorganisatie Oog voor Thuis: mogelijk besloten debat
Foto: Wethouder Anouk Noordermeer (Ter illustratie)Bron: Studio Alphen
GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN – De crisis in de Alphense jeugdzorgorganisatie Oog voor thuis roept heel veel vragen op bij de Alphense politieke partijen. Deze worden vanavond, maandag 3 maart, besproken tijdens een extra raadsvergadering vanaf 20.00 uur. Ondertussen komt er steeds meer informatie naar buiten én blijkt er ook veel vertrouwelijke (geheime) informatie te zijn.
Gemeente Alphen aan den Rijn heeft de jeugdzorg anders ingericht dan andere gemeenten. In de regio organiseert Holland-Rijnland, een samenwerking van gemeenten, de jeugdzorg. Onder meer buurgemeenten Kaag en Braassem en Nieuwkoop hebben zich hierbij aangesloten. Kaag en Braassem deed voorheen mee aan het Alphense GO! voor jeugd. Gemeente Alphen aan den Rijn vindt dat de uitgangspunten in de regionale inkoop onvoldoende aansluiten bij de opdracht die Oog voor thuis heeft gekregen, zo staat in de Position Paper die op 4 december met de gemeenteraad is gedeeld.
Tweeënhalve maand later is het echter crisis in de Alphense jeugdzorg. Het balletje is op vrijdag 21 februari gaan rollen toen directeur-bestuurder van Oog voor thuis, Leonie Cornelissen, haar ontslag indiende en een ferme brief stuurde aan het college van burgemeester en wethouders (B&W) en de gemeenteraad van Alphen aan den Rijn. Vervolgens is ook de voltallige Raad van Commissarissen (RvC) opgestapt en kwamen er brieven met steunbetuigingen van het managementteam en de OR. Ook hebben GroenLinks, PvdA en SGP vragen gesteld. Er is een extra raadsvergadering over de crisis bij Oog voor thuis op maandagavond 3 maart.
Brief van B&W
Het college van B&W heeft over de ontslagen een brief gedateerd op vrijdag 21 februari, aan de gemeenteraad gestuurd. In de brief meldt B&W dat de ontslagen worden betreurd en dat zij tijd nodig heeft om de vragen en klachten te duiden. B&W wil de besluiten onderzoeken en (juridisch) advies inwinnen. De directeur en de RvC zullen nog een maand aanblijven om B&W enige tijd te geven.
B&W zegt in haar brief zo snel mogelijk een informatiesessie voor de gemeenteraad te willen over ‘de ontstane situatie, de duiding van de brieven en het delen van feitelijke informatie’. Dat zal tijdens de ingelaste gemeenteraadsvergadering van 3 maart moeten gebeuren.
Bemoeizucht
De ontslagbrief van de opgestapte RvC is uiteindelijk toch door B&W aan de gemeenteraad gestuurd. Uit de brief blijkt dat het de RvC vooral stoort dat de gemeente zich in de praktijk veel te veel bemoeit met interne zaken van Oog voor thuis. Oog voor thuis is een zelfstandige overheids-BV en staat daarom op enige afstand van de gemeentelijke organisatie.
In de praktijk gedraagt de aandeelhouder van de BV, dat is de gemeente, zich alsof Oog voor thuis een gemeentelijke afdeling is. De gemeente gaat zo op de stoelen van de directeur en van de RvC zitten. Dit gaat zover dat besluiten van de directeur-aandeelhouder worden betwist en teruggedraaid, zo staat in de brief van RvC.
Te weinig geld en te veel eisen
De RvC is verantwoordelijk voor een haalbare begroting. De uitdaging is dat wat van Oog voor thuis wordt verwacht gewoon (veel) meer geld kost dan is begroot. Als Oog voor thuis zich aan het budget moet houden, betekent dit dat er 15 fte, dit is het totaal aantal fulltime uren voor medewerkers, moet afvloeien. Als dit niet gebeurt, wordt het budget grof overschreden.
Ondertussen wordt door de gemeente gemeld dat ‘de opdracht, inclusief de groei van Oog voor thuis, nog steeds overeind staat’. In haar brief zegt Cornelissen dat er een groeiscenario is naar 180 tot 200 fte. Op dit moment is ongeveer 100 fte ingevuld. Daar zou dus volgens de brief van de RvC 15 fte vanaf moeten. De RvC probeert al enige tijd realistische financiële afspraken te maken met daarin centraal de vraag wat er wel en wat er niet als taak ligt voor Oog voor thuis, zo staat in de brief.
Vragen en antwoorden uit de politiek
GroenLinks en PvdA hebben onder meer vragen gesteld over de financiële problemen. B&W antwoordt dat Oog voor thuis uit zichzelf 4 miljoen euro meer in haar begroting 2025 heeft geplaatst dan de gemeente in de gemeentelijke begroting heeft opgenomen. Ook denkt B&W dat er meer financiële ruimte ontstaat door beter te werken vanuit de Gezin Centraal methodiek en door meer in te zetten op preventie en minder op gespecialiseerde jeugdhulp.
Er zijn meer vragen beantwoord. Zo blijkt dat het mandaatbesluit inderdaad niet is ondertekend. Dit had wel gemoeten en B&W zal dit zo snel mogelijk herstellen. Ook moet oud-burgemeester Spies bij de Kamer van Koophandel nog worden afgemeld en waarnemend burgemeester Rehwinkel worden aangemeld.
Uit de beantwoording van een aantal vragen over financiën, aantallen medewerkers, IT en datalekken blijkt dat er veel gebruikelijke opstartproblemen zijn. Ook vertrekken veel medewerkers en niet elke functie kan gemakkelijk worden ingevuld. Dit levert vertraging en ongenoegens op.
Vertrouwelijke informatie
Naast de brieven vanuit Oog voor thuis zijn er vragenformulieren van GroenLinks, PvdA en SGP. De brieven en de vragen van politieke partijen met antwoorden zijn openbaar en zitten als informatie bij de agenda van deze extra raadsvergadering op de gemeentelijke website. Maar, er is veel meer informatie aan de gemeenteraad gezonden die niet openbaar is.
In de wandelgangen wordt daarom gesproken over ‘het gevaar’ dat er aan het begin van de vergadering een ordevoorstel door een of meer van de politieke partijen wordt gedaan. Dat betekent dat de hele vergadering dan besloten wordt. De publieke tribune wordt ontruimd en de openbare live uitzending wordt geschorst. Of het ook zover komt, is afwachten.
