Tien jaar na de brugramp: Alphen herdenkt de dramatische instorting van de Julianabrug

ALPHEN AAN DEN RIJN – Het is vandaag precies tien jaar geleden dat het centrum van Alphen aan den Rijn werd opgeschrikt door een dramatisch ongeval dat wereldwijd het nieuws haalde. Op maandag 3 augustus 2015 stortten twee enorme bouwkranen samen met een brugdeel van de Koningin Julianabrug naar beneden tijdens hijswerkzaamheden. De beelden van de instorting, die live werden vastgelegd, gingen in een mum van tijd de hele wereld over.
De ravage was enorm. Huizen, winkels en andere panden aan de Hooftstraat werden compleet verwoest, het hart van het Alphense winkelgebied lag in puin. Wonder boven wonder vielen er geen dodelijke slachtoffers. Wel raakte één persoon gewond. Het incident leidde tot grote ontzetting onder bewoners, ondernemers en bouwexperts in het hele land.
Wat ging er mis?
De hijswerkzaamheden vonden plaats als onderdeel van een grootschalige renovatie van de Julianabrug. Twee bouwkranen, die op pontons stonden, moesten samen een brugdeel op zijn plaats hijsen. Tijdens deze operatie ging het volledig mis: het gewicht werd verkeerd verdeeld, waardoor de kranen hun evenwicht verloren en samen met het brugdeel omvielen.
Het incident riep direct vragen op over de veiligheid en de voorbereiding van het hijsplan. Onderzoek wees later uit dat er sprake was van onvoldoende risicobeheersing en een gebrekkige veiligheidsaanpak.
Juridische afwikkeling
Het bedrijf Peinemann, verantwoordelijk voor de aansturing van de hijswerkzaamheden, werd door het Openbaar Ministerie (OM) aansprakelijk gesteld voor het overtreden van de Arbeidsomstandighedenwet. De conclusie van het OM luidde dat Peinemann onvoldoende voorzorgsmaatregelen had getroffen om een dergelijk ongeval te voorkomen.
Om een rechtszaak te voorkomen, accepteerde het bedrijf een transactievoorstel van het OM en betaalde een boete van 175.000 euro. Daarmee werd strafvervolging afgewend, maar de nasleep van de ramp bleef nog jaren voelbaar in Alphen aan den Rijn.
Herstel en herinnering
In de jaren na de ramp werd er hard gewerkt aan het herstel van het getroffen gebied. De vernielde panden aan de Hooftstraat zijn inmiddels vervangen door nieuwbouw, en de Julianabrug is in de loop van 2016 succesvol in gebruik genomen. Toch blijft de herinnering aan die ene augustusdag bij veel Alphenaren op het netvlies gebrand.
Voor velen is deze dag een moment van terugdenken: aan de schrik, aan de puinhoop, maar ook aan de opluchting dat er geen mensenlevens verloren gingen.
Opmerkelijk is hoe één technisch misverstand zulke verstrekkende gevolgen kan hebben. Tien jaar later is het ongeval een les in veiligheid, samenwerking en verantwoordelijkheid. Maar bovenal herinnert het de stad aan de kwetsbaarheid van zelfs de meest doordachte plannen – en aan de kracht van herstel daarna.